Prowadzisz marketplace? Wadliwy regulamin to teraz czyn nieuczciwej konkurencji

Nowe przepisy zmieniają zasady gry dla platform internetowych. Sprawdź, czy Twój marketplace spełnia wymogi prawne, by uniknąć kosztownych konsekwencji.

Nowy czyn nieuczciwej konkurencji – rewolucja dla marketplace'ów

Prowadzisz platformę e-commerce, serwis z ogłoszeniami lub porównywarkę cen? Od 19 czerwca 2025 roku wadliwy regulamin Twojej platformy może zostać uznany za czyn nieuczciwej konkurencji. To poważna zmiana w prawie, która niesie konkretne konsekwencje prawne i finansowe.

‍

"Przedsiębiorcy prowadzący marketplace'y często nie zdają sobie sprawy, że nieprawidłowo skonstruowany regulamin może narazić ich na odpowiedzialność z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji. Tymczasem kary mogą być dotkliwe, a procedura dochodzenia roszczeń przez poszkodowanych użytkowników biznesowych – stosunkowo prosta" – komentuje Aleksandra Rojek, radczyni prawna specjalizująca się w prawie nowych technologii.

‍

Nowy przepis art. 17h ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wprowadza do polskiego porządku prawnego kolejny czyn nieuczciwej konkurencji, skierowany bezpośrednio do platform internetowych. Zgodnie z tym przepisem, czynem nieuczciwej konkurencji jest m.in. działanie w zakresie usług pośrednictwa internetowego naruszające przepisy rozporządzenia 2019/1150, znane również jako rozporządzenie Platform-to-Business (P2B).

‍

Czym jest czyn nieuczciwej konkurencji i jakie są jego konsekwencje?

‍

Zgodnie z art. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Ustawa wymienia szereg przykładowych czynów, takich jak:

- wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa

- fałszywe oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów

- naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa

- nakłanianie do rozwiązania umowy

- utrudnianie dostępu do rynku

- nieuczciwa lub zakazana reklama

A teraz dołącza do nich nowy czyn – bezpośrednio skierowany w regulaminy marketplace'ów - naruszenie przepisów rozporządzenia P2B.

‍

Odpowiedzialność za czyn nieuczciwej konkurencji

Przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:

1. zaniechania niedozwolonych działań – np. nakazu zmiany regulaminu,

2. usunięcia skutków niedozwolonych działań – np. przywrócenia dostępu do platformy, użytkownikowi biznesowemu, który został z niej usunięty z naruszeniem procedur,

3. złożenia oświadczenia odpowiedniej treści – np. publikacji przeprosin,

4. naprawienia wyrządzonej szkody – zarówno rzeczywistej straty, jak i utraconych korzyści,

5. wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści,

6. zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na cel społeczny.

‍

Nowy czyn nieuczciwej konkurencji – co dokładnie mówi przepis?

Nowy przepis art. 17h ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji stanowi:

"Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie w zakresie usług pośrednictwa internetowego i wyszukiwarek internetowych naruszające przepisy rozporządzenia 2019/1150, w szczególności przepisy dotyczące obowiązków w zakresie:

1) warunków korzystania z usług, o których mowa w art. 2 pkt 2 rozporządzenia 2019/1150;

2) warunków ograniczenia, zawieszenia i zakończenia świadczenia usług, o których mowa w art. 2 pkt 2 rozporządzenia 2019/1150;

3) określenia i opisu parametrów plasowania;

4) opisów przypadków zróżnicowanego traktowania;

5) zapewnienia wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg."

‍

Co to oznacza w praktyce? Jeśli prowadzisz marketplace lub wyszukiwarkę internetową i Twój regulamin nie spełnia wymogów określonych w rozporządzeniu P2B, możesz zostać pozwany przez użytkowników biznesowych (sprzedawców) korzystających z Twojej platformy.

Kto musi stosować nowe przepisy?

Przepisy rozporządzenia P2B, a w konsekwencji nowy czyn nieuczciwej konkurencji, dotyczą:

1. Dostawców usług pośrednictwa internetowego – czyli platform, które umożliwiają użytkownikom biznesowym oferowanie towarów lub usług konsumentom. Są to m.in.:

   - platformy e-commerce (np. Allegro, Amazon),

   - sklepy z aplikacjami (np. App Store, Google Play),

   - serwisy z ogłoszeniami (np. OLX, Otomoto),

   - platformy rezerwacyjne (np. Booking.com, Airbnb),

   - platformy usługowe (np. Oferia, Fixly).

‍

2. Dostawców wyszukiwarek internetowych – czyli serwisów, które umożliwiają użytkownikom wyszukiwanie zasadniczo wszystkich stron internetowych (np. Google, Bing).

Przepisy dotyczą wszystkich marketplace'ów, niezależnie od ich wielkości. Przepisy nie dotyczą platform, które nie pośredniczą między przedsiębiorcami a konsumentami (np. platformy B2B).

Kluczowe wymogi dla regulaminów marketplace'ów

Aby Twój regulamin nie stanowił czynu nieuczciwej konkurencji, musi spełniać szereg wymogów określonych w rozporządzeniu P2B, między innymi:

1. Warunki korzystania z usług

Regulamin Twojej platformy musi:

- określać podstawy zawieszenia, zakończenia lub ograniczenia świadczenia usług,

- zawierać informacje o dodatkowych kanałach dystrybucji i programach partnerskich,

- zawierać informacje o wpływie warunków na prawa własności intelektualnej.

2. Procedura zmiany regulaminu

Zmiany w regulaminie muszą być komunikowane z wyprzedzeniem:

- co najmniej 15 dni przed wejściem w życie zmian (okres powiadomienia),

- dłuższy okres, jeśli jest to konieczne do wprowadzenia dostosowań technicznych lub handlowych,

- użytkownik biznesowy ma prawo rozwiązać umowę przed upływem okresu powiadomienia.

‍

Wyjątki od okresu powiadomienia (co najmniej 15 dni) dotyczą sytuacji, gdy:

- zmiana wynika z obowiązku prawnego,

- zmiana jest konieczna do przeciwdziałania zagrożeniu (np. oszustwo, złośliwe oprogramowanie).

‍

3. Ograniczenie, zawieszenie i zakończenie świadczenia usług

W przypadku ograniczenia lub zawieszenia świadczenia usług:

- użytkownik biznesowy musi otrzymać uzasadnienie decyzji na trwałym nośniku,

- uzasadnienie musi być przekazane przed lub w momencie, gdy ograniczenie lub zawieszenie staje się skuteczne.

‍

W przypadku zakończenia świadczenia usług:

- użytkownik biznesowy musi otrzymać uzasadnienie co najmniej 30 dni przed zakończeniem świadczenia usług,

- wyjątki dotyczą sytuacji, gdy dostawca podlega obowiązkowi prawnemu, korzysta z prawa do zakończenia z nadrzędnego powodu lub użytkownik biznesowy wielokrotnie naruszył warunki korzystania z usług.

‍

4. Parametry plasowania

Regulamin musi określać:

- główne parametry determinujące plasowanie ofert,

- względne znaczenie tych parametrów,

- możliwość wpływania na plasowanie w zamian za wynagrodzenie.

‍

5. Towary i usługi dodatkowe

Jeśli platforma oferuje towary i usługi dodatkowe (np. ubezpieczenia, produkty finansowe):

- regulamin musi zawierać ich opis,

- regulamin musi określać, czy i na jakich warunkach użytkownik biznesowy może również oferować własne towary i usługi dodatkowe.

‍

6. Zróżnicowane traktowanie

Jeśli platforma faworyzuje własne towary lub usługi:  

- regulamin musi zawierać opis wszystkich  przypadków zróżnicowanego traktowania między ofertami platformy lub podmiotów przez nią kontrolowanych a ofertami pozostałych użytkowników biznesowych,

- opis musi zawierać główne względy ekonomiczne, handlowe lub prawne takiego traktowania,

- należy uwzględnić zróżnicowania dotyczące: dostępu do danych użytkowników i konsumentów, zasad plasowania, opłat i prowizji, dostępu do kluczowych funkcji, API i narzędzi technicznych.

‍

7. Ograniczenia dotyczące oferowania odmiennych warunków

Jeśli platforma zabrania sprzedawcom oferowania produktów taniej na innych platformach (tzw. klauzule parytetu cenowego):

- regulamin musi zawierać uzasadnienie takiego ograniczenia,

- uzasadnienie musi zawierać główne powody ekonomiczne, handlowe lub prawne.

‍

8. Wewnętrzny system rozpatrywania skarg

Platforma musi zapewnić:

- wewnętrzny system rozpatrywania skarg użytkowników biznesowych,

- bezpłatny dostęp do systemu,

- rozpatrzenie skargi w rozsądnym terminie.

‍

9. Mediacja

Rozporządzenie P2B nakłada na platformy poniższe obowiązki: 

- regulamin musi wskazywać co najmniej dwóch mediatorów, z których pomocą platforma jest gotowa podjąć próbę rozstrzygnięcia sporów z użytkownikami biznesowymi,

- koszty mediacji powinny być rozsądne i uwzględniać specyfikę sprawy.

Ważne: małe przedsiębiorstwa (zatrudniające mniej niż 50 osób i osiągające roczny obrót nieprzekraczający 10 mln euro) są zwolnione z obowiązku wskazania mediatorów. Jest to jedyny wyjątek dotyczący małych przedsiębiorstw - wszystkie pozostałe wymogi rozporządzenia muszą być przez nie spełnione.

‍

Jak sprawdzić, czy Twój regulamin spełnia wymogi?

Aby upewnić się, że Twój regulamin nie narusza przepisów, przeprowadź audyt zgodności:

1. Sprawdź, czy jesteś objęty przepisami

   - Czy Twoja platforma umożliwia użytkownikom biznesowym oferowanie towarów lub usług konsumentom?

   - Czy prowadzisz wyszukiwarkę internetową?

‍

2. Zweryfikuj formę regulaminu

   - Czy regulamin jest napisany jasnym językiem?

   - Czy jest łatwo dostępny?

   - Czy wszystkie istotne informacje są zawarte w jednym dokumencie?

‍

3. Sprawdź treść regulaminu

   - Czy określa podstawy zawieszenia, zakończenia lub ograniczenia świadczenia usług?

   - Czy zawiera informacje o dodatkowych kanałach dystrybucji?

   - Czy opisuje wpływ warunków na prawa własności intelektualnej?

   - Czy określa parametry plasowania?

   - Czy opisuje przypadki zróżnicowanego traktowania?

   - Czy uzasadnia ewentualne ograniczenia dotyczące oferowania produktów na innych platformach lub kanałach?

   - Czy opisuje oferowane towary i usługi dodatkowe?

   - Czy wskazuje co najmniej dwóch mediatorów (chyba że jesteś małym przedsiębiorstwem)?

‍

4. Zweryfikuj procedury

   - Czy masz procedurę zmiany regulaminu zgodną z wymogami?

   - Czy wdrożyłeś wewnętrzny system rozpatrywania skarg?

   - Czy Twój zespół jest przeszkolony w zakresie stosowania tych procedur? 

‍

Co grozi za czyn nieuczciwej konkurencji związany z wadliwym regulaminem?

Naruszenie przepisów o nieuczciwej konkurencji może skutkować:

Odpowiedzialność cywilna

Użytkownik biznesowy może żądać:

- zaniechania niedozwolonych działań,

- usunięcia skutków niedozwolonych działań,

- złożenia oświadczenia odpowiedniej treści,

- naprawienia wyrządzonej szkody,

- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści,

- zasądzenia sumy pieniężnej na cel społeczny.

‍

Odpowiedzialność administracyjna

W przypadku gdy naruszenie przepisów rozporządzenia P2B stanowi jednocześnie praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, może to skutkować karą finansową do 10% obrotu nałożoną przez Prezesa UOKiK.

‍

{{widget35}}

‍

Gdzie zgłosić czyn nieuczciwej konkurencji?

Jeśli jesteś użytkownikiem biznesowym i uważasz, że marketplace narusza przepisy, możesz:

‍

1. skorzystać z wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg platformy,

2. skorzystać z mediacji – platforma powinna wskazać co najmniej dwóch mediatorów,

3. złożyć pozew do sądu – na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,

4. zgłosić sprawę do UOKiK – jeśli naruszenie może dotyczyć zbiorowych interesów konsumentów.

‍

Jak bronić się przed zarzutem nieuczciwej konkurencji?

Jeśli prowadzisz marketplace, najlepszą obroną jest dostosowanie regulaminu i procedur do wymogów rozporządzenia P2B:

‍

1. przeprowadź audyt regulaminu – sprawdź zgodność z przepisami,

2. wprowadź niezbędne zmiany – dostosuj regulamin do wymogów,

3. szkolenie pracowników – osoby odpowiedzialne za kontakt z użytkownikami biznesowymi muszą znać przepisy,

4. monitoruj zmiany w prawie – przepisy dotyczące platform internetowych stale się rozwijają.

‍

"Zgodność z przepisami to nie tylko kwestia uniknięcia odpowiedzialności prawnej. To również budowanie zaufania wśród użytkowników biznesowych i przewaga konkurencyjna. Transparentne zasady współpracy przyciągają najlepszych sprzedawców, co przekłada się na jakość oferty dla konsumentów" – podkreśla radczyni prawna Aleksandra Rojek.

‍

Najczęstsze pytania dotyczące czynów nieuczciwej konkurencji w kontekście marketplace'ów

‍

Co to czyn nieuczciwej konkurencji?

Czyn nieuczciwej konkurencji to działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W kontekście marketplace'ów, czynem nieuczciwej konkurencji jest naruszenie przepisów rozporządzenia P2B.

‍

Jakie są czyny nieuczciwej konkurencji?

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wymienia szereg czynów, w tym:

- wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,

- fałszywe oznaczenie pochodzenia geograficznego,

- naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,

- nakłanianie do rozwiązania umowy,

- utrudnianie dostępu do rynku,

- od 19 czerwca 2025 roku – również naruszenie przepisów rozporządzenia P2B przez marketplace.

‍

Co grozi za czyn nieuczciwej konkurencji?

Za czyn nieuczciwej konkurencji grozi odpowiedzialność cywilna, administracyjna, a w niektórych przypadkach również karna.

‍

Gdzie zgłosić czyn nieuczciwej konkurencji?

Czyn nieuczciwej konkurencji można zgłosić do wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg platformy, do mediatora, do sądu lub do UOKiK.

‍

Jak bronić się przed nieuczciwą konkurencją?

Jako marketplace, najlepszą obroną jest dostosowanie regulaminu i procedur do wymogów rozporządzenia P2B. Jako użytkownik biznesowy, możesz korzystać z mechanizmów ochrony przewidzianych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

‍

Jeśli prowadzisz marketplace lub planujesz rozpoczęcie takiej działalności, skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w prawie nowych technologii. Profesjonalna obsługa prawna spółek pomoże Ci uniknąć kosztownych błędów i zapewnić zgodność z przepisami.

‍

‍